Tarihçe
Çerçialanı Köyünün Tarihçesi
1750 – 1760 yıllarında Hekimhanda Kandil Köyü bitişiğinde Karagüney denen yerde ikamet eden Karlıoğlu Kara Halil ile Karagüneye bitişik olan Budaklı Köyünde yaşayan Budak Kahya arasında arazi paylaşımı nedeniyle ihtilaf doğuyor. Budak Kahya yörede bulunan arazinin büyük bir kısmı üzerinde hakimiyet kurmak istiyor. Karlıoğlu Karar Halil, Budak Kahyanın bu tavrına karşı çıktığı için aralarında husumet doğuyor.
Budak Kahya yörede yapılacak düğün töreninde cirit oynayacak adamlarından birini yanına çağırarak “ Kara Halil’in küçük karısının şerefine diyerek cirit atacaksın “ diye emir veriyor.
Bu emri alan kişi aynen uyguluyor.
Budak Kahyanın adamının bu sözleri düğüne katılan ahali içinde herkesin duyacağı bir şekilde söylenmesi Halil Ağa tarafında “Namus Meselesi” telakki ediliyor, Büyük bir infial uyandırıyor.
Bu ağır hakareti içine sindiremeyen Karlı Oğlu Kara Halil Aile meclisini topluyor ve Budak Kahyanın infazına karar veriliyor. Halil Ağanın Büyük oğlu Budak Kahya’yı öldürüyor.
Bu olay iki aile arasında kan davasına dönüşüyor. Yöredeki töreye göre öldüren taraf yaşadıkları yeri terk etmek zorunda kalıyor. Bu nedenle Karlıoğlu Ailesi Karagüney’i terk ederek Köy Örene gelip yerleşiyorlar. Uzun süre burada yaşıyorlar.
Köy Ören ile Yama Dağı Yaylası aynı bölgede bulunuyor. Dirijan Aşireti Yama Dağına yaylaya çıkarken Köy Ören arazisinin içinden geçerken sürülerini Köy Ören halkının ekinlerine bırakıp yayıyorlarmış. Köy Ören ileri gelenleri Dirijan Aşiretine elçi göndererek ekinlerinin yayılmaması için birkaç kez ricada bulunuyor iseler de hiçbir yararı olmuyor. Bu nedenle Köy Örenliler ile Dirijan Aşireti arasında kavga çıkıyor. Bu kavgada Dirijan Aşiretinden bir kişi öldürüyor.
Bu olay, Köy Örenle Dirijan Aşireti arasında Kan Davasına dönüşüyor. Bulundukları bölgede yaşam çekilmez hale geldiği için Karlıoğlu Kara Halil’in çocukları ve torunları ikinci kez yurtlarını terk etmek zorunda kalıyor. Gelip Karaköcek Köyüne yerleşiyorlar. Yıl:1790 – 1800 arası.
Karaköcek Köyünde yaşayanlara arazi zamanla yetmiyor. Geçim sıkıntısı başlıyor. Bu nedenle göçler başlıyor.
Karlıoğlu Kara Halil’in torunlarından birisi Hekimhana gidiyor. Oraya yerleşiyor. Bir diğeri Divriği İlçesine gidip orada yerleşiyor. Ortanca kardeşlerden biri Kangal İlçesinin Zerk Köyüne yerleşiyor. Ortanca kardeşin bir diğer oğlu Hekimhan İlçesinin Güzel Yurt Köyüne yerleşiyor. Küçük kardeşin oğullarından biri Kangal İlçesi Mamaş köyüne yerleşiyor. Bir diğeri de Yalnız Sögüt Köyüne yerleşiyor.
Karlıoğlu Kara Halilin küçük torunlarından Ayvaz Ali de Kangal İlçesinin Taşlık Köyüne yerleşiyor. Ayvaz Ali’nin çocukları Hasan (Topal İmam), Hıdır, Bayram, 1840’lı yıllara kadar bu köyde yaşıyorlar.
Topal İmam kızlarından Tamamı, kardeşi Hıdır’ın oğlu Murtaza ile diğer kızı Zeynep’i de diğer kardeşi Bayram’ın oğlu Hüseyin (Çelli) ile evlendiriyor.
Öte yandan Erzincan İli Kemaliye İlçesinin Hödü Köyünde iki oğlu ve karısı ile yaşamakta iken adı bir cinayet olayına karışan Mehmet Ağa ( Nebi Kahya ) Diyarbakır Kadılığında yargılanıyor ve beraat ederek köyüne dönüyor. Ancak karşı taraf Nebi Kahyanın Küçük oğlunu öldürüyor. Taraflar arasında Kan Davası başlıyor. Nebi Kahya Hödü Köyünü terk etmek istiyor. Ancak karısı gitmek istemiyor. Büyük oğlu ile karısını Hödü Köyünde bırakan Nebi Kahya gelip Sivas İli Kangal İlçesinin Taşlık Köyüne yerleşiyor. Bir süre bu köyde yaşayan Nebi Kahya Taşlık Köyünü de terk ederek Sivas İli Şarkışla İlçesinin Hocabey Köyüne gelip yerleşiyor. Burada bir süre yaşadıktan sonra buradan da ayrılarak Şarkışla İlçesinin Bozkurt Köyüne yerleşiyor.
Bozkurt Köyü Kızılırmak havzasında bulunduğu için burada yaşayan insanlar sivri sinekten rahatsız oluyorlar. Tabi Nebi Kahyanın sarışın ve narın yapılı olan kızı İnsaf daha çok rahatsız oluyor. Bunu gören Nebi Kahya “ Ben sarı sıcağın altında sarı Kızımı sivri sineklere yedirmem” diyerek buradan ayrılıyor. Yayla durumunda olan Çerçialanına gelip yerleşiyor. Oğlu Hüseyin burada doğuyor.
Göçler başlayınca Topal İmam da damatlarını yanına alarak Taşlık Köyünden ayrılıyor. Yollarda konaklayarak Akdağmadeni İlçesinin Sıtma Köyüne kadar gidiyorlar. Sıtmada birkaç yıl oturduktan sonra Nebi Kahyanın Çerçialanı’na geldiğini işitiyorlar. Onlarda Çerçialanı’na gelip orada yerleşiyorlar. Yıl 1840-1850 arası. Böylece Çerçialanı da artık Köy hüviyetini kazanıyor.
Çerçialanı Köyünün nüvesini Dört aile teşkil ediyor.
1) Nebi Kahya ve çocukları
2) Ayvaz Alinin oğlu Hasan (Topal İmam)
3) Ayvaz Alinin torunu Murtaza,
4) Ayvaz Alinin torunu Hüseyin ( Çelli)
Bu DÖRT AİLE zaman içinde çoğalarak 1950- 1955 tarihlerine kadar 30 haneye ulaşıyor. O tarihlerde Çerçialanı’nın nüfusu 300’e kadar yükseliyor. Kuruluşundan itibaren bu tarihe kadar yaklaşık yüz yıl bir arada yaşayan Çerçialanlılar iyi komşuluk münasebetlerinde mutlu bir hayat sürdürüyorlar. İftiharla belirtmek gerekir ki bu süre içinde ufak tefek olaylar dışında Adliyeye
intikal etmiş bir olay bulunmuyor.
Bu tarihten sonra geçim sıkıntısı nedeniyle göçler başlıyor. Bazı komşular Ankara, Mersin, Bolu gibi illerde iş bularak köyden ayrılıyorlar. Öyle ki 1990 tarihine kadar köyde 7 hane
kalıyor. Bu 7 hanede yaşayan insan sayısı 15’e kadar düşüyor. Köyden göç eden insanların evi bakımsızlık yüzünden harabe haline geliyor.
Çerçialanı Köyü için tehlike zilleri çalmaya başlıyor. Kalan 7 hanede yaşayan komşular, şehirlerde yaşayan akrabalarının yanına giderek Çerçialanı’nı terk etmek hazırlıklarına girişiyorlar.
Bu durumu değerlendiren Çerçialanı’nın vefakar evlatları, Ata Yadigarı Çerçialanı’nın haritadan silinmesini önlemek ve Köylerini tekrar mutlu bir yaşam merkezi haline getirmek amacıyla bir araya gelerek Çerçialanı Köyünde bir yapı kooperatifi kurarak, isteyen Çerçialanlılara konut yapmaya karar veriyorlar. Çerçialanı Konut Yapı Kooperatifi 1991 yılında kuruluyor.
Bu girişim elbirliği ile başarıya ulaştırılıyor, Köye 30 adet villa yapılarak 12 Ağustos 1995 tarihinde Akdağmadeni Noterliği nezaretinde çekilen kur’a sonunda hak sahiplerine evleri teslim ediliyor. Bu evler, caddeleriyle, bisiklet yollarıyla su ve kanalizasyon şebekeleri ile sabit telefon hatları ile modern bir köy hüviyetine kavuşturuluyor.
Bu tarihten sonra kooperatif ortağı olmayan bazı komşularımız konutlarını şahsen yapmak suretiyle 2012 tarihi itibariyle Köyümüzde konut sayısı 42’ye ulaşıyor.
Keza 1991 tarihinde kurduğumuz Çerçialanı Köyünü Kalkındırarak Yaşatma ve Yardımlaşma Derneğimiz de halen faaliyetini sürdürerek köyümüze hizmet vermeye devam etmektedir.
Kaynak kişiler:
1) Arif Bozdemir
2) Metin Şahin (Hekimhan İlçesi Sakarya İlköğretim Okulu Müdürü)
3) Haydar Bozdemir (Analığı Zöhre ebenin anlatımlarından naklen)
4) Güvenç Efesoy ( Aile büyüklerinin anlatımından naklen)
5) Süreyya Özkan(Anne ve basının anlatımlarından naklen)
6) Saniye Kargı ( Nebi Kahyanın torunlarından Halil Amcanın anlatımından naklen)
DERLEYEN: Av. Hasan ARSLAN
